Biliyoruz ki engelli bireyler günlük yaşamda ulaşılabilirlik (ulaşım) alanında hayli sıkıntı yaşamaktadır. Gerek şehir içi gerekse şehir dışı ulaşım halen engelli bireylere tam olarak uyarlanamamış, mevcut sistemlerde yetersiz kalmıştır.
Engelli bireylerin ulaşımda en büyük kolaylık olan ve bağımsız olarak kullandıkları tek araç raylı sistemler olmuştur. Metro, tramvay ve ülkemizde daha yeni yeni yaygınlaşmakta olan yüksek hızlı trenler engellilerin ulaşımında büyük kolaylık sağlamaktadır. İstasyonlara ulaşabilirlik sorunu da ortadan kalkarsa tabi ki (Raylarla Engelleri Kaldırmak )…Çünkü tek sorun istasyonların ulaşılabilirliği.
Asansörler, merdivenler ve binişte ki yükseklik açıları hala engelli vatandaşların hizmete ulaşmalarına engel olmaya devam ediyor. Bende engelleri yerinde yaşayarak görmek için akülü tekerlekli sandalye kullanıcısı olarak şehir içi raylı sistemlerle küçük bir şehir turuna çıktım. İlk il olarak başkent Ankara’yı seçtim.Ankara, Yenimahalle, Batıkent metro istasyonuna gitmek için düştüm yola…Otobüs durağında yaklaşık 1 saat 15 dk beni Batıkent metro istasyonuna götürecek engelli rampalı belediye otobüsünü bekledim.Ama geçmedi… Yada hala bu güzergaha engelli rampalı araç koyulmamıştı.Banada metroya ulaşmak için yaya yolunu kullanmak düştü. Düştüm Ankara’nın yoğun trafikli yollarına. Yollarda çıkacak bir tane engelli rampalı kaldırım bulamayıp seyir halinde ki trafiğin içinden kaldırımın yanından ilerleyerek Batıkent metro istasyonuna ulaştım.
İstasyon yeraltında olduğu için asansörle inmem gerekti. Duyumlarıma göre buradaki asansör çok sık arıza verip engelli arkadaşlarımızı mağdur bırakıyormuş. Önümüde küçük bavullarıyla bekleyen sağlıklı 2 genç üniversite öğrencisi asansörle istasyona indikten sonra nihayet sıra bana geldi. Asansör kabinine ulaşmak için ağır bir çelik kapıyı aşmam gerekiyordu birinin yardımıyla da olsa kapıyı açıp asansör kabinine ulaştım. Asansör kullanma paneli biraz karışık ve fazla detayı ,bireylerin ulaşımını güçleştirecek düzeyde geldi bana… Ve sonunda çelik kapı ve asansör düzeneği engelline rağmen istasyona ulaştım. Buradaki turnikelerin hepsi zaman süreli açılan turnikeler tekerlekli sandalye kullanan bireylerin kısa sürede buradan yardım almadan geçmeleri imkânsız maalesef… Turnikelerden de görevli arkadasın yardımıyla geçtim.
Metronun yükseklik açısı yere sıfır ve araçla yer arasındaki mesafe hemen hemen 2 ya da 3 cm olduğu için sorunsuz bir şekilde metro’ya bindim. Tekerlekli sandalye kullanıcıları için ayrılan bölüme sıkıntısız bir şekilde ulaştım ve yolculuğuma başladım. Ankara da ki metronun her istasyonunda engelli asansörüleri aktif değil, belli başlı istasyonlar haricinde metrodan çıkmanız imkânsız. Bende Kızılay istasyonunda inip buradan Ankaray binmek için ayrıldım. Aradaki kat farkını ve mesafeyi sorunsuzca asansörle aşıp Ankaray istasyonuna ulaştım. Ankaray da da yükseklik acısı ve ara mesafe oranı iyi olmasına rağmen vagon girişlerinin yani kapıların ortasın da bir direk bulunuyor ve tekerlekli sandalye kullanıcılarının sorunsuz vagona binme hakkını engelliyor. Çünkü aradaki mesafe çok dar, manevra yapmak çok zor oluyor. Zorlada olsa Ankaray’a biniyorum. Yine bize ayrılan bölüme ulaşmak istediğim de vagon girişlerinin ortalarına konan direkler yüzünden sandalye geçişi zor oluyor birde buna yolcu yoğunluğu da eklenince buyurun tam bir kargaşa. Sandalye için ayrılan bölüme geçemeden yolcuğuma kapının yanında durarak devam ediyorum. Ankaray da da her istasyonda engelli çıkısının olmayışı dikkatimi çeken hususlar arasında yerini aldı.. Yolcuğumu Anıttepe istasyonundan sorunsuz çıkarak bitirdim.
2013’e yaklaşan günümüz Türkiye’sinin başkenti Ankara da raylı sistem ulaşımı ve bu hizmete ulaşım Engelli bireyler için bu tür olumsuzluklarla dolu iken diğer illerimizde böyle sorunların olmaması içten bile değil gibi geldi bana…
Yapılması gerekenler yaşadığım deneyimle hayli açık ve orta da …Metro her istasyonundaki engelli asansörleri sorunsuz çalışmalı, Ankaray’ın her istasyonunda engelli çıkışı olmalı ,Ankaray’ın vagonlarındaki teknik olarak ne işe yaradığını hala düşündüğüm o direkler kaldırılmalı ve en önemlisi Ankara Metrosu ve Ankaray ’a ulaşmak için engelli rampalı otobüsler ana güzergahlara en azından birer adet konulmalıdır… Bir konuyuda eklemeden geçemiyeceğim, bu konu ne derseniz tabiki Ankara Metro ve Ankaray’da engelli WC’si olmayışıdır.Şehir içi raylı ulaşımdaki problemlerin engellilerin hayatlarını nasıl olumsuz etkilediğini ve onlarında sağlıklı bireyler gibi ulaşım hizmeti satın alma haklarının olduğunu baz alırsak;
Tam da YHT geldi engellilerin şehir dışına çıkma yasağı kalkacak diye sevinirken yeni yeni engelleri onların hayatlarına sokmak onları büyük hüsrana uğratacağını hatırlatarak yetkililerin yeni projelerini daha erişebilir hale getirmelerini temenni ediyorum ( Raylarla Engelleri Kaldırmak ).
Yeni bir ilde yeni engelsiz raylarda buluşmak üzere esen kalın…
Levent Elmastaş
Sigues el primer a comentar